मृग
හින්දි
සංස්කරණය
නිරුක්තිය
සංස්කරණයBorrowed from සංස්කෘත मृग (mṛgá), from Proto-Indo-Iranian *mr̥gás.
උච්චාරණය
සංස්කරණයනාම පදය
සංස්කරණයमृग (mŕg) පුරුෂ ලිංග (Urdu spelling مرگ)
වරනැඟීම
සංස්කරණයසංස්කෘත
සංස්කරණයවෙනත් අක්ෂරක්‍රම
සංස්කරණයවෙනත් අක්ෂරක්‍රම භාවිතයෙන්
- মৃগ (Assamese අක්ෂරක්‍රමය)
- ᬫᬺᬕ (Balinese අක්ෂරක්‍රමය)
- মৃগ (Bengali අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑰦𑰴𑰐 (Bhaiksuki අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑀫𑀾𑀕 (බ්‍රාහ්මී අක්ෂරක්‍රමය)
- မၖဂ (Burmese අක්ෂරක්‍රමය)
- મૃગ (Gujarati අක්ෂරක්‍රමය)
- ਮ੍ਰਗ (Gurmukhi අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑌮𑍃𑌗 (Grantha අක්ෂරක්‍රමය)
- ꦩꦽꦒ (Javanese අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑂧𑃂𑂏 (Kaithi අක්ෂරක්‍රමය)
- ಮೃಗ (Kannada අක්ෂරක්‍රමය)
- ម្ឫគ (Khmer අක්ෂරක්‍රමය)
- ມ຺ຣິຄ (Lao අක්ෂරක්‍රමය)
- മൃഗ (Malayalam අක්ෂරක්‍රමය)
- ᠮᡵᡳᡤᠠ (Manchu අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑘦𑘵𑘐 (Modi අක්ෂරක්‍රමය)
- ᠮᠷᢈᠺᠠ (Mongolian අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑧆𑧖𑦰 (Nandinagari අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑐩𑐺𑐐 (Newa අක්ෂරක්‍රමය)
- ମୃଗ (Odia අක්ෂරක්‍රමය)
- ꢪꢺꢔ (Saurashtra අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑆩𑆸𑆓 (Sharada අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑖦𑖴𑖐 (Siddham අක්ෂරක්‍රමය)
- මෘග (සිංහල අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑩴𑩙𑩞 (Soyombo අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑚢𑚌 (Takri අක්ෂරක්‍රමය)
- ம்ரிக³ (දෙමළ අක්ෂරක්‍රමය)
- మృగ (Telugu අක්ෂරක්‍රමය)
- มฺฤค (තායි අක්ෂරක්‍රමය)
- མྲྀ་ག (Tibetan අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑒧𑒵𑒑 (Tirhuta අක්ෂරක්‍රමය)
- 𑨢𑨼𑨉𑨍 (Zanabazar Square අක්ෂරක්‍රමය)
නිරුක්තිය
සංස්කරණයFrom Proto-Indo-Iranian *mr̥gás (“forest animal”). Cognate with Avestan 𐬨𐬆𐬭𐬆𐬖𐬀 (mərəγa, “bird”), Sogdian 𐼺𐽀𐼲𐼷 (mrɣy, “bird”). Also related to පර්සියානු مرغ (morğ, “hen”).
උච්චාරණය
සංස්කරණයනාම පදය
සංස්කරණයमृग (mṛgá) stem, පුරුෂ ලිංග
- a forest animal, wild beast
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.34.1:
- धा॒रा॒व॒रा म॒रुतो॑ धृ॒ष्ण्वो॑जसो मृ॒गा न भी॒मास्तवि॑षीभिर॒र्चिन॑:।
अ॒ग्नयो॒ न शु॑शुचा॒ना ऋ॑जी॒षिणो॒ भृमिं॒ धम॑न्तो॒ अप॒ गा अ॑वृण्वत॥- dhārāvarā́ marúto dhṛṣṇvòjaso mṛgā́ ná bhīmā́stáviṣībhirarcína:.
agnáyo ná śuśucānā́ ṛjīṣíṇo bhṛ́miṃ dhámanto ápa gā́ avṛṇvata. - The Maruts, shedders of showers, endowed with resistless might, like formidable wild beasts, reverencing the world by their energies, resplendent as fires, laden with water, and blowing about the wandering cloud, give vent to its collected rain.
- dhārāvarā́ marúto dhṛṣṇvòjaso mṛgā́ ná bhīmā́stáviṣībhirarcína:.
- धा॒रा॒व॒रा म॒रुतो॑ धृ॒ष्ण्वो॑जसो मृ॒गा न भी॒मास्तवि॑षीभिर॒र्चिन॑:।
- (especially) a deer, gazelle, antelope, stag, musk-deer
වරනැඟීම
සංස්කරණය| Masculine a-stem declension of मृग (mṛgá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मृगः mṛgáḥ |
मृगौ / मृगा¹ mṛgaú / mṛgā́¹ |
मृगाः / मृगासः¹ mṛgā́ḥ / mṛgā́saḥ¹ |
| Vocative | मृग mṛ́ga |
मृगौ / मृगा¹ mṛ́gau / mṛ́gā¹ |
मृगाः / मृगासः¹ mṛ́gāḥ / mṛ́gāsaḥ¹ |
| Accusative | मृगम् mṛgám |
मृगौ / मृगा¹ mṛgaú / mṛgā́¹ |
मृगान् mṛgā́n |
| Instrumental | मृगेण mṛgéṇa |
मृगाभ्याम् mṛgā́bhyām |
मृगैः / मृगेभिः¹ mṛgaíḥ / mṛgébhiḥ¹ |
| Dative | मृगाय mṛgā́ya |
मृगाभ्याम् mṛgā́bhyām |
मृगेभ्यः mṛgébhyaḥ |
| Ablative | मृगात् mṛgā́t |
मृगाभ्याम् mṛgā́bhyām |
मृगेभ्यः mṛgébhyaḥ |
| Genitive | मृगस्य mṛgásya |
मृगयोः mṛgáyoḥ |
मृगाणाम् mṛgā́ṇām |
| Locative | मृगे mṛgé |
मृगयोः mṛgáyoḥ |
मृगेषु mṛgéṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
සංස්කරණය- Dardic:
- Kalasha: mru (“mountain goat”)
- Maharastri Prakrit: 𑀫𑀺𑀅 (mia)
- පාලි: maga, miga
- → තායි: มิคะ
- Sauraseni Prakrit: 𑀫𑀅 (maa)
- → බෙංගාලි: মৃগ (mŕg, “deer”)
- → කන්නඩ: ಮೃಗ (mṛga)
- → මලයාලම්: മൃഗം (mr̥gaṃ)
- → දෙමළ: மிருகம் (mirukam)
- → තායි: มฤค
මූලාශ්‍ර
සංස්කරණය- Monier Williams (1899), “मृग”, in සංස්කෘත–ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝශය, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 828/2.
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [පුරාතන ඉන්දු-ආර්ය නිරුක්ති ශබ්දකෝෂය][1] (in ජර්මානු), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 370-1